CẢ NƯỚC KHÔNG CÓ DỰ ÁN NHÀ XÃ HỘI NÀO HOÀN THÀNH TRONG QUÝ III
📌 CẢ NƯỚC KHÔNG CÓ DỰ ÁN NHÀ XÃ HỘI HOÀN THÀNH TRONG QUÝ III — Bài dài, dễ đọc
Tóm tắt ngắn
Trong quý III/2024, không có dự án nhà ở xã hội nào trên toàn quốc hoàn thành toàn bộ. Chỉ có một tòa với 200 căn được bàn giao tại Khu đô thị mới An Vân Dương (TP Huế). Tiến độ chung vẫn rất chậm so với mục tiêu chương trình “một triệu căn nhà xã hội” giai đoạn 2021–2025.
Hiện trạng triển khai — con số nói lên thực tế
Quý III chỉ khởi công 4 dự án, tổng khoảng 2.100 căn.
Trong đó, TP HCM có một dự án lớn của Công ty Lê Thành với gần 1.500 căn.
Hà Nội trong quý này không có dự án nhà xã hội nào khởi công.
Tính từ 2021 đến nay:
Có 79 dự án hoàn thành, với >42.400 căn — đạt khoảng 10% so với chỉ tiêu 428.000 căn giai đoạn 2021–2025.
Có 131 dự án khởi công, dự kiến cung ứng ~112.000 căn, nhưng tiến độ thi công và hoàn thành còn chậm.
Vấn đề nguồn vốn — gói tín dụng giải ngân ì ạch
Gói hỗ trợ lãi suất ban đầu 120.000 tỷ đồng đã lần lượt được mở rộng. Một số ngân hàng tư nhân tham gia thêm, nâng tổng nguồn lên 140.000 tỷ đồng.
Thực tế giải ngân sau hơn 1 năm triển khai chỉ ~1,5% (khoảng 1.783 tỷ đồng).
Trong đó ~1.633 tỷ giải ngân cho chủ đầu tư (15 dự án).
Phần còn lại dành cho người mua nhà.
Kết luận: tiền có, nhưng đến tay dự án và người mua rất ít.
Mục tiêu khó đạt — áp lực lớn trong năm 2024
Đề án đặt mục tiêu giai đoạn 2021–2025: 428.000 căn.
Mục tiêu năm 2024: hoàn thành ~130.000 căn.
Bộ Xây dựng thừa nhận khó hoàn thành chỉ tiêu năm 2024.
Tình trạng tại địa phương:
Hà Nội cần 18.700 căn đến 2025, mới khởi công 1.700 căn (9%).
TP HCM cần 26.200 căn, đạt gần 5.000 căn (19%).
Có nhiều tỉnh như Vĩnh Phúc, Ninh Bình, Nam Định, Long An, Quảng Ngãi chưa có dự án khởi công từ 2021 đến nay.
Nguyên nhân chính của tiến độ chậm
Thủ tục pháp lý, phê duyệt kéo dài. Dự án thường mắc trong quy trình giải phóng mặt bằng, thẩm định và cấp phép.
Cơ chế triển khai chưa đồng bộ. Vai trò đầu mối và phối hợp giữa Bộ – ngành – địa phương chưa hiệu quả.
Nguồn vốn khó tiếp cận thực tế. Gói tín dụng có nhưng hồ sơ vay, điều kiện giải ngân phức tạp.
Thiếu cơ sở dữ liệu minh bạch. Thông tin dự án, danh sách đối tượng, tiến độ không được cập nhật đồng bộ.
Mức lợi nhuận thấp khiến doanh nghiệp ôm dự án nhà xã hội chưa hấp dẫn so với sản phẩm thương mại.
Hệ quả xã hội và thị trường
Người thu nhập thấp vẫn thiếu chỗ ở ổn định.
Mục tiêu an sinh xã hội gặp rủi ro.
Thiếu nhà xã hội càng kéo dài, sức ép lên phân khúc cho thuê tăng.
Tâm lý đầu tư và niềm tin công chúng bị ảnh hưởng.
⚠️ Rủi ro tiếp tục nếu không xử lý kịp
Mục tiêu năm 2024 có thể bỏ lỡ hoàn toàn.
Chi phí đầu tư tăng thêm khi kéo dài thời gian.
Nhiều địa phương bị tụt hậu về chính sách hỗ trợ người thu nhập thấp.
Thiếu minh bạch tạo kẽ hở cho sai phạm và quản lý yếu.
✅ Những bước cần làm — đề xuất ngắn và thực tế
Đơn giản hóa thủ tục và rút ngắn thời gian phê duyệt.
Xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về nhà xã hội. Cập nhật tiến độ, danh sách dự án, đối tượng thụ hưởng.
Cơ chế tài chính linh hoạt: gói tín dụng mới (thủ tướng giao nghiên cứu 30.000 tỷ) cần thiết kế dễ tiếp cận hơn.
Khuyến khích liên doanh công — tư (PPP) để huy động nguồn lực.
Chính sách ưu đãi cho chủ đầu tư triển khai nhà xã hội (tiền sử dụng đất, cơ chế thuế, hỗ trợ hạ tầng).
Tăng kiểm soát và giám sát tiến độ tại địa phương, có chế tài với chậm tiến độ.
Đẩy mạnh các dự án nhà ở xã hội tại những địa bàn thiếu trầm trọng (Hà Nội, TP HCM, các tỉnh có số 0 dự án).
Kết luận
Quý III không có dự án nhà xã hội hoàn thành — là tín hiệu đáng lo.
Thực trạng do nhiều nguyên nhân: pháp lý, vốn, cơ chế và quản lý.
Nếu muốn đạt mục tiêu 2021–2025, cần quyết liệt thay đổi cơ chế, minh bạch dữ liệu và triển khai nguồn vốn mới.
Nếu không, mục tiêu an sinh về nhà ở sẽ ngày càng khó thực hiện.
